هر متنی نیاز به ویراستاری متفاوتی دارد؛ گاهی ممکن است متنی تنها نیاز به ویراستاری ادبی داشته باشد، در حالیکه متن دیگری نیاز به ویراستاری ادبی و فنی داشته باشد. (اغلب نوشته ها قبل از چاپ شدن نیاز به هر دو روش ویاستاری فنی و ادبی دارند.)
انواع دیگری از ویراستاری کتاب و مقاله نیز وجود دارد که در ادامه به آن می پردازیم.
۱. ویراستاری فنی
در ویراستاری فنی مواردی همچون دستور خط، نویسهها، سجاوندی ( علایم نگارشی )، فاصله و نیمفاصله ها، اشکالات املایی و نگارشی کلمات موجود در اثر مورد بازبینی قرار گرفته و تلاش خواهد شد با جایگذاری آن مناسب و درست تا حد امکان این موارد در متن اصلاح شود.
۲. ویراستاری ادبی
ویراستاری ادبی شامل رعایت نکات دستوری و قواعد زبان است. دستور و قواعد زبان بهمعنای موضوعاتی مانند جایگاه اجزای کلمه در جملات، انتخاب افعال مناسب در هر عبارت، توجه به ساختار زبان و مسائلی از این دست است.
۳. بازنویسی اثر
بازنویسی یعنی دوباره نوشتن یک متن بهوسیله واژگانی متفاوت از نوشته اصلی. بازنویسی نوعی ترجمه و تفسیر درون زبانی محسوب میگردد. اصطلاح بازنویسی اصطلاحی است که در رابطه با تفسیر دوباره یا بازنویسی عبارات و جملات یک متن به کار میرود و بهطور کلی به از نو پرداختن با جملات با حفظ محتوای پیشین اشاره دارد.
بازنویسی کردن یک متن تنها به جملات آن محدود نمیشود یا با ایجاد تغییر در هر جمله پیش نمیرود؛ بلکه در بازنویسی متنها میتوان پس از خواندن و درک کلی از ساختار و محتوای متن، آن را باری دیگر به زبان خود و با ادبیاتی متفاوت، اما با حفظ محتوای اصلی خلق کرد.
۴. نمونه خوانی اثر
نمونهخوان کسی است که متن را مرور کرده و ایرادات کار را در زمینههای روان بودن، سبک نوشته، علائم نگارشی، گرامر و املا صحیح لغات برطرف کند. اصلاح متن هم میتواند با توجه به متن اصلی صورت بگیرد و هم میتواند فقط با خواندن متن چاپ شده انجام شود.
کنارتان هستیم تا به فرهنگ کتاب و کتابخوانی کمک کرده و خدمات چاپ و ثبت کتاب را برایتان آسان کنیم